Najstarszym świętem maryjnym jest Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny, zwane też świętem Matki Boskiej Zielnej. Ta ciekawa uroczystość jest obchodzona przez chrześcijan już od V wieku

Madonna Zielna

Dawniej kościelne obchody nosiły rozmaite nazwy, jak np. Śmierci, Odpocznienia, Zaśnienia i wreszcie Wniebowzięcia. W naszym kraju łączone są ze starodawnym zwyczajem święcenia polnych ziół, które dziewczęta wiejskie znosiły do kościołów w formie pięknych bukietów. Święto przypada 15 sierpnia i obchodzono je kiedyś jako dzień Matki Boskiej Dożynkowej, jako że: „Na Wniebowzięcie pokończone żęcie”. Łączy różne treści: kulturowe, obyczajowe i teologiczne. Ale najbardziej kojarzone jest ze święceniem plonów rolnych oraz dziko rosnących ziół – symboli bogactwa przyrody. Dlatego najpopularniejszą nazwą jest święto Matki Boskiej Zielnej.
W tym dniu wnętrza kościołów aż toną w zapachu ziół, kwiatów i pysznią się kompozycjami roślinno-warzywno-owocowymi, a nawet dekoracjami z runa leśnego. Kazimiera Iłłakowiczówna w mszy maryjnej tak pisze: – Czy także mamy poświęcić proso, też i mak, i żyto na coraz większą obfitość? Na cóż bób i rzodkiew zda się w niebie, na rajskim popasie? Maryi z żyta korona – nam chleb z niej upieczony.
Po oktawie Bożego Ciała jest to drugie święto w roku, kiedy honoruje się zioła i kwiaty polne. Na Mazowszu i Podlasiu przynosi się do kościoła boże drzewko, hyzop, lawendę, dziewannę, rumianek i inne zioła lecznicze. W innych stronach dokładają do tych bukietów jeszcze leszczynę z orzechami, żyto, konopie, len, miętę, a także werbenę – koszyczek NMP, dziewannę – warkoczyki NMP, len – złote włosy Maryi. A wszystko to jest odwiecznym dowodem respektu człowieka dla przyrody. Respektu okazywanego roślinom nie tylko na święto Zielnej, ale również w Boże Ciało, Sobótki, Zielone Świątki i w Wielkanoc.
W Zielną nawet przydrożnym chwastom, takim jak bylica, przypisuje się właściwości zadziwiające. W czarnej magii bylicę stosowano jako truciznę wywołującą szaleństwo, ale w lecznictwie uznaje się ją za ziele życia! Bylica jest obecna we wszystkich wiankach, bo lud wierzy, że chroni ona od: „potworów, uroków, nieszczęść i chorób”. Oto prawdziwe panaceum składane u stóp Matki Boskiej Zielnej. – Panie, za to dziękować ci trzeba, żeś gębie mej dał dostatek chleba – i takie rymowanki były popularne, bo jest to również święto dziękczynienia za dostatek, za pokończone żęcie, za zdrowe pasieki i dorodne plony.

Numer: 2006 33   Autor: Bożena Abratowska