Jadąc przez Mińsk Mazowiecki można zauważyć pewien plakat za murem starego kościoła. Oto twarze dwóch kobiet, którym grafik zabrał połowy, by pokazać wiernym, że nie uroda jest najważniejsza, a wartościowe życie powodujące u ludzi uznanie i posłuch. Celebrycka połowa twarzy pięknej kobiety wywołuje zgoła inne wrażenia, choć nie u wszystkich estetyczne..

Pozory wzorów

Zazwyczaj utożsamiamy wzór osobowościowy z autorytetem, prestiżem lub charyzmą Uczeni sprecyzowali, że ludzkie wzory mają niepisane uznanie oparte na cenionych w danym społeczeństwie wartościach. Osoba lub instytucja z autorytetem ma kredyt zaufania co do profesjonalizmu, prawdomówności i bezstronności w ocenie każdego zjawiska lub wydarzenia. W kontaktach międzyludzkich prestiż cechuje przywódców, osoby z wysoką inteligencją emocjonalną lub charyzmą.
To także jeden z typów idealnych dających legitymizację władzy.
Najczęściej autorytet osobowy postrzegany jest jako czynnik stabilizujący więzi społeczne i ma wydźwięk pozytywny. Istnieje jednak niebezpieczeństwo, iż nadmierne zaufanie grozi skostnieniem poglądów a czasem nawet ich zwyrodnieniem. Natomiast brak autorytetów w danej społeczności grozi jej rozpadem lub anarchią. Istnienie w społeczności jednego, dominującego autorytetu grozi jej faszyzacją. Zbyt wielka ich liczba zagraża atomizacją.
Tyle teorii, bo czeka z niecierpliwością praktyka. A ta każe odpowiedzieć na pytanie, czy rzeczywiście wzór to prestiż połączony z charyzmą. Oto przykład...
– Psy powstały z rozczarowania, że jak odejdzie komuna to wszyscy będą uczciwi, będą nami mądrze rządzili, a tu banda tumanów dorwała się do władzy. I nic z tym nie zrobimy?… Zrobicie! Do dzieła! – wzywał do czynu znakomity aktor Bogusław Linda na tegorocznym Przystanku Woodstock. Z pewnością nie takich słów spodziewał się idol imprezy Jerzy Owsiak, ale to zawsze ryzyko zapraszania na panel myślących intelektualistów. Rządzącym dostało się również za to, jak traktują ludzi kultury. Władza nie daje kasy na kulturę, więc Linda ma ją w dupie.
Nawiązał także do powstańców warszawskich, bo warto walczyć o coś, do czego ma się szacunek. Można poczuć się wolnym, jeśli szanujemy przodków i utożsamiamy się z nimi – mówił dołowany, ale prawy ubek z Psów.
I to jest wzór do zachowana na tego typu imprezach, ale czy Linda jest autorytetem... Nie jest nim jak Owsiak i wielu celebrytów ubranych w maski luzu lub powagi. Stronniczy lub niedouczony sędzia nie jest wzorem, choć ubierze się w togę, a złośliwego policjanta nie uchroni przed pogardą nawet mundur.
Taki eksperyment... Badacz prestiżu stoi w tłumie przechodniów na skrzyżowaniu, czekających na zielone światło. W pewnym momencie wchodził na jezdnię, mimo że świeciło się światło czerwone. Więcej osób szło w jego ślady, gdy był ubrany elegancko niż wtedy, gdy miał zwykły strój.
O czym to świadczy? Na pewno także o tym, że szata nie tylko zdobi człowieka, ale daje mu pewną powagę, a nawet przewagę nad tłumem. A mnie zawsze w takich sytuacjach przypomina się porzekadło babci, o tym, że jeśli się nie podoba brudno, to i ubrawszy – trudno.
Piękna połówka twarzy na pewno robi wrażenie, ale nie takie, by jej zaufać, a nawet pójść za jej właścicielką. Matka Teresa jest zaś niewątpliwie wzorem, ale też nie dla każdego.
Co więc czynić? Robić swoje, czyli... myśleć. Wtedy na pewno nie ulegniemy pozorom wzorów.

Numer: 32 (931) 2015   Autor: Wasz Redaktor