Jestem matką kilkumiesięcznego synka. Niedawno skończył mi się urlop macierzyński, po którym wykorzystałam zaległy urlop wypoczynkowy. Teraz chciałbym wykorzystać częściowo urlop wychowawczy i wrócić do pracy, ale na pół etatu. Słyszałam, że jest taka możliwość. Przed urlopem pracowałam jako przedstawiciel handlowy, dlatego nie wiem czy pracodawca wyrazi na to zgodę. Jakie zatem muszę podjąć działania, aby mój wniosek został pozytywnie rozpatrzony?

Wychowawczy na pół

Z uprawnienia do urlopu wychowawczego może skorzystać wyłącznie osoba mająca status pracownika, a więc osoba pozostająca w stosunku pracy niezależnie od podstawy jego nawiązania, legitymująca się co najmniej sześciomiesięcznym stażem pracy i wychowująca dziecko w wieku do 5 lat. Pracownik może skorzystać z urlopu wychowawczego w wymiarze do 35 miesięcy, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko piątego roku życia. Nie jest konieczne zachowanie ciągłości.
Urlop ten może być bowiem dzielony maksymalnie na pięć części, które nie muszą być równe. Z urlopu wychowawczego mogą skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka, ale w różnym czasie. Łączny okres korzystania przez nich z urlopu wychowawczego nie może przekraczać maksymalnego wymiaru 36 miesięcy. Urlop wychowawczy nie przysługuje z mocy prawa, udziela się go na pisemny wniosek pracownika złożony na co najmniej 2 tygodnie przed rozpoczęciem urlopu. Pracodawca nie może udzielić takiego urlopu z własnej inicjatywy. Z zapytania wynika, że chciałaby pani skorzystać z obniżonego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym przysługiwał będzie urlop wychowawczy. Musi zatem pani spełnić wymagania opisane powyżej, a ponadto być pracownikiem zatrudnionym w wymiarze wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy (czyli więcej niż na pół etatu). Jest to instytucja wychodząca naprzeciw tym osobom, które nie chcą rezygnować z uzyskiwania bieżącego dochodu, a chcą zwiększyć czas, który można poświęcić na opiekę nad dzieckiem.

Trzeba jednak pamiętać, że zmniejszenie wymiaru czasu pracy w trybie omawianym będzie skutkować proporcjonalnym obniżeniem wynagrodzenia. Aby skorzystać z tego uprawnienia, trzeba złożyć do pracodawcy pisemny wniosek, w którym niezbędne jest wskazanie, do jakiego wymiaru chce pani obniżyć wymiar dotychczasowego czasu pracy i na jak długi okres. Jak wspomniano wyżej, wymiar czasu pracy pracownika po jego obniżeniu nie może być niższy niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, zaś okres, na który pracownik żąda obniżenia tego wymiaru, nie może przekraczać okresu, w którym mógłby on korzystać z urlopu wychowawczego, może on być jednak od niego krótszy. Jeżeli wniosek będzie spełniał powyższe warunki, pracodawca jest takim wnioskiem związany i jest obowiązany go uwzględnić.

Stosunek pracy pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego, który nie korzysta z tego urlopu, ale korzysta z prawa do obniżenia wymiaru czasu pracy, podlega szczególnej ochronie na takich samych zasadach, jak stosunek pracy pracownika korzystającego z urlopu wychowawczego. Jedyna różnica polega na tym, że korzystając z obniżenia wymiaru czasu pracy, ochrona ta przysługiwać będzie nie dłużej niż przez łączny okres 12 miesięcy.

Pracodawca obowiązany jest dopuścić panią do pracy na dotychczasowym stanowisku. Jeżeli jednak nie jest to możliwe, powinien zaproponować stanowisko równorzędne z zajmowanym odpowiadające pani kwalifikacjom zawodowym.

Numer: 7 (854) 2013   Autor: Adwokat Agnieszka Malczyk oraz Adwokat Anna Pelc