Jesteśmy z mężem 5 lat po ślubie. Nie mamy dzieci. Ostatnio nie układało się nam najlepiej, często się kłóciliśmy, ponieważ mąż bez mojej wiedzy wydaje dużo pieniędzy na gry hazardowe. Boję się, że jest uzależniony. Z obawy przed kolejnymi niekorzystnymi decyzjami finansowymi zdecydowałam, że powinien się wyprowadzić z domu. Bardzo się z mężem różnimy, jednak nadal darzę go uczuciem. Ponadto na rozwód nie pozwala mi mój światopogląd, jestem osobą głęboko wierzącą. Czy mogę wnieść do sądu pozew o orzeczenie separacji i jakie to ma konsekwencje?

Zamiast rozwodu...

Przesłanką orzeczenia prawnej separacji jest zupełny rozkład pożycia, gdy nie jest on jeszcze trwały, jak w przypadku podstaw do orzeczenia rozwodu. Można zatem przyjąć, że uzyskanie orzeczenia separacji jest łatwiejsze od uzyskania rozwodu. Wskazuje się, że pominięcie przez ustawodawcę przesłanki trwałości rozkładu odzwierciedla restytucyjny charakter instytucji separacji, ponieważ istnieje jeszcze szansa na powrót małżonków do wspólnego pożycia. Zalegalizowanie zaistniałego stanu faktycznej separacji i uregulowanie wzajemnych relacji małżonków może bowiem w konkretnych okolicznościach doprowadzić do złagodzenia wcześniejszych konfliktów bądź wyeliminowania ich przyczyn.

Orzeczenie separacji ma takie same skutki jak rozwód, chyba że ustawa kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi inaczej. Małżonkowie pozostający w separacji nie mogą jednak zawrzeć innego małżeństwa. Jeżeli postępowanie separacyjne toczy się w trybie procesowym, sąd ma obowiązek orzeczenia o tym, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Małżonkowie mogą jednak uniknąć takiego rozstrzygnięcia, składając zgodne żądanie, a wówczas następują skutki takie, jakby żaden z nich nie ponosił winy. Z treści pytania wynika, że głównym celem separacji miałaby być uzyskanie przez Panią rozdzielności majątkowej. Faktycznie z momentem orzeczenia separacji powstaje rozdzielność majątkowa i każdy z małżonków zarabia wtedy na swój majątek osobisty. Z chwilą zniesienia separacji powstaje między małżonkami ustawowy ustrój majątkowy. Na zgodny wniosek małżonków sąd orzeka o utrzymaniu między małżonkami rozdzielności majątkowej.

W opisanym przypadku można również zamiast separacji żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej na podstawie art. 52 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z nim każdy z małżonków z ważnych powodów może żądać zniesienia przez sąd wspólności majątkowej zarówno ustawowej, jak i umownej. Ważny powód uzasadniający zniesienie wspólności majątkowej może stanowić zarówno uzależnienie od gier hazardowych oraz separacja faktyczna małżonków, uniemożliwiająca im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym.

Numer: 4 (851) 2014   Autor: Agnieszka Malczyk oraz Anna Pelc