Jestem bardzo chora, od dłuższego czasu leżę w łóżku, nie wychodzę z domu, ponieważ nie mogę się samodzielnie poruszać. Chciałbym uporządkować swoje sprawy rodzinne i podzielić majątek, jaki zostanie po mojej śmierci. W jakiej formie powinnam sporządzić testament, aby był ważny? Słyszałam, że mogę swoją wolę ogłosić ustnie.

Jaki testament?

Testament ustny jest szczególną formą testamentu. Do jego ważności muszą być spełnione określone ustawowo przesłanki. Testament ustny może być sporządzony, jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Świadkiem przy sporządzaniu testamentu ustnego nie mogą być osoby niepełnoletnie lub ubezwłasnowolnione, niewidomi, głusi lub niemi, analfabeci, kto nie włada językiem, w którym spadkodawca sporządza testament, skazani prawomocnie wyrokiem sądowym za fałszywe zeznania oraz osoby, dla których w testamencie została przewidziana jakakolwiek korzyść.

Treść testamentu ustnego może być stwierdzona w ten sposób, że jeden ze świadków albo osoba trzecia spisze oświadczenie spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia, z podaniem miejsca i daty oświadczenia oraz miejsca i daty sporządzenia pisma, a pismo to podpiszą spadkodawca i dwaj świadkowie albo wszyscy świadkowie. Jeśli spadkodawca zmarł, to wtedy konieczny jest podpis wszystkich trzech świadków. Gdy treść testamentu ustnego nie została w powyższy sposób stwierdzona, można ją w ciągu 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku stwierdzić przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem.

Trzeba jednak pamiętać o tym, iż testament ustny jest instytucją problematyczną, dlatego polecamy jedną ze zwykłych form testamentu.

Jeżeli jest pani w stanie pisać, proponujemy testament holograficzny. Sporządzenie takiego testamentu jest bardzo proste i nie wymaga specjalnej wiedzy prawniczej. Napisze go pani w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą. Nie jest konieczne użycie przy tym żadnych szczególnych sformułowań, ważne jest natomiast, aby z treści dokumentu wynikało, że jest to właśnie testament. Forma ta jest powszechnie dostępna dla osób, które umieją czytać i pisać.

Jeśli nie będzie pani w stanie napisać testamentu samodzielnie, jest możliwość wezwania notariusza i sporządzenia testamentu w formie notarialnej. Nie ma obowiązku, aby taka czynność była dokonana w kancelarii notarialnej, notariusz może przybyć do spadkodawcy osobiście. Ta forma uważana jest za najbardziej bezpieczną i najtrudniejszą do obalenia z uwagi na charakter dokumentu oraz udział w czynności notariusza.

Numer: 3 (850) 2014   Autor: Agnieszka Malczyk oraz Anna Pelc