Moi rodzice od wielu lat są po rozwodzie. Kilka miesięcy temu zmarł ojciec, który pozostawił po sobie duży majątek. Na podstawie testamentu notarialnego ojciec zapisał go dzieciom z drugiego małżeństwa. Ja ani druga żona ojca na podstawie testamentu niczego nie otrzymałyśmy. Czy mam jakieś prawa do majątku po ojcu i od kogo mogę się ich domagać?

Zachowek lub pozew

Jeżeli z treści testamentu nie wynika, że została pani wydziedziczona można się domagać zachowku. Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku musi jasno wynikać z treści testamentu (art. 1009 K.C.).

Zgodnie z treścią przepisu art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego „zstępnym a więc min. dzieciom, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeśli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek)”. Gdyby nie został sporządzony testament, na podstawie ustawy dziedziczyłyby wszystkie dzieci – w tym przypadku pani i dwójka dzieci z drugiego małżeństwa ojca oraz druga żona. Każdy po 1/4 udziału spadkowego. Wobec tego może się pani domagać połowy z 1/4 udziału spadkowego, czyli 1/8 całego spadku.

Jeśli zdecyduje się pani na dochodzenie roszczenia na drodze sądowej, powództwo trzeba skierować przeciwko dzieciom z drugiego małżeństwa ojca. Powództwo musi zostać wniesione do sądu spadku, tj. sądu ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy (art. 39 Kodeksu postępowania cywilnego). Procesy o zapłatę zachowku należą do dosyć trudnych, dlatego jeśli do niego dojdzie, może być pomocne skorzystanie z usług profesjonalnego pełnomocnika, najlepiej adwokata.

Pozew o zapłatę zachowku podlega opłacie stosunkowej 5% wartości przedmiotu sporu (art. 13, art. 18 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Jeśli ewentualnie sąd pierwszej instancji uwzględni powództwo, istnieje możliwość wniesienia apelacji od wydanego wyroku, opłacanej od wartości przedmiotu zaskarżenia opłatą stosunkową w wysokości 5% tej wartości. Roszczenia osób z kręgu uprawnionych do zachowku przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu (art. 1007 § 1 K.C.).

Porady prawnej udzieliły adwokat Agnieszka Malczyk oraz adwokat Anna Pelc z Kancelarii Adwokackiej Malczyk&Pelc ul. Kazikowskiego 40 Mińsk Mazowiecki tel. 25 752 2551

Numer: 51/52 (846/847) 2013   Autor: Malczyk&Pelc