Wydaje się oczywiste, że takie przestępstwo, jakim jest gwałt, powinno być zgłoszone na policję, ścigane, a przestępca powinien zostać ukarany. Wiadomo też jednak, że przeżycia związane z byciem ofiarą takiej sytuacji są tak silne, że mogą wręcz uniemożliwiać mówienie o tym, co się stało..

Gdyś zgwałcona

Wbrew pozorom sytuacja może być dla osoby zgwałconej łatwiejsza, jeśli została napadnięta przez osobę nieznaną, np. na ulicy czy w parku. Łatwiejsza w tym znaczeniu, że takie zdarzenie wywołuje mniejszy opór podczas zgłaszania go na policję. Choć poczucie winy u ofiary w żadnej sytuacji nie jest uzasadnione, bo odpowiedzialność za swoje czyny ponosi oprawca, to jednak siła tego przeżycia może powodować u osoby zgwałconej poczucie gorszości, a przez to lęk przed ujawnieniem tego, co jej się przydarzyło. Najtrudniej jest jednak wówczas, gdy sprawca jest osobą znaną ofierze. To może być sąsiad, znajomy, kolega z pracy, a nawet chłopak lub mąż, bo nie zapominajmy, że gwałtem jest każde doprowadzenie do czynów seksualnych wbrew woli danej osoby. Okazuje się, że aż w 83% przypadków gwałcicielami są osoby znane ofierze, często wzbudzające w niej zaufanie. W takiej sytuacji szczególnie trudno jest zadzwonić na policję czy też zgłosić się do prokuratury. Dobrze jest działać szybko, bo to zwiększa szanse na udowodnienie sprawcy winy, ale z mocy prawa nie trzeba tego zrobić od razu.
Prawo przewiduje, że czyn taki, jakim jest gwałt, przedawnia się dopiero po 10 latach od dokonania przestępstwa. Sprawca przestępstwa jest ścigany z urzędu. Oznacza to, że w ciągu 10 lat od momentu gwałtu możemy zgłosić zdarzenie do prokuratury. Za gwałt grozi od 1 do 10 lat pozbawienia wolności. Można również dochodzić zadośćuczynienia w sądzie cywilnym. Najlepiej jednak, jeśli wcześniej zapadnie wyrok sądu karnego - to da największe podstawy do tego, by w łatwiejszy i szybszy sposób uzyskać odszkodowanie. Można również wnioskować o zadośćuczynienie w postaci przeznaczenia określonej kwoty na cele społeczne. Podstawą do otrzymania odszkodowania jest udowodnienie sprawcy, że naruszył „integralność cielesną” ofiary.
Choć przestępstwo to jest ścigane przez 10 lat, nie da się ukryć, że najłatwiej udowodnić gwałt wówczas, gdy działa się szybko. Problem jest duży, ponieważ szacuje się, że tylko 20% przestępstw sesksualnych jest zgłaszanych. A i tak z samych statystyk wynika, że w Polsce codziennie dokonywanych jest ok. 200 gwałtów.

Krótka instrukcja dla ofiar gwałtu

Działaj jak najszybciej! Ułatwi to ambulatoryjne pobranie dowodów przestępstwa.
1) nie daj się zastraszyć gwałcicielowi
2) zabezpiecz ślady przestępstwa (nie myj się, nie zmieniaj ubrania, itp.)
3) natychmiast udaj się do najbliższego komisariatu lub komendy policji, złóż zawiadomienie o przestępstwie i zażądaj ścigania sprawcy(ów)
4) nie daj się „spławić” lub zbyć byle czym
5) zażądaj przeprowadzenia obdukcji przez lekarza, niech pobierze wymaz, który posłuży jako dowód w śledztwie i sądzie
6) aby uniknąć ryzyka niepożądanej ciąży, zażądaj udostępnienia preparatu do antykoncepcji po stosunku

Źródło: Ogólnopolski Program Opieki nad Ofiarami Gwałtu

Numer: 2005 45   Autor: Marcin Pietraszek