Pod koniec października pod patronatem MCKiS, z inicjatywy TPMM oraz wydawnictwa ERGOS odbyła się w MDK promocja monografii „Mińsk Mazowiecki. Miasto i powiat w drugiej Rzeczypospolitej”, autorstwa dr Lilli Kłos

Z makami w tle

Bohaterka spotkania jest nauczycielem GM-2, pedagogiem, zaangażowanym regionalnie historykiem oraz aktywnym działaczem Towarzystwa Przyjaciół Mińska Mazowieckiego. Lilla Kłos jest autorką wielu prac poświęconych małej ojczyźnie i nie było zaskoczeniem, że wszystko tego wieczoru było rodzimemu dziedzictwu poświecone. Wierszem lokalnej poetki Michaliny Chełmońskiej-Szczepankowskiej przywitała wszystkich gimnazjalistka Ala Sadowska. Piosenki Kapeli Małego Stasia, prezentacja zdjęć ze zbiorów TPMM przypominały gościom o lokalnym patriotyzmie. Bez niego nie byłoby tylu miłośników miejsca, w którym mieszkamy, nie byłoby także książek, takich jak ta.
Monografia o naszym mieście wygrała konkurs organizowany przez Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki. Lilla Kłos jest laureatką szóstej edycji Mazowieckiej Akademii Książki „Mazowieckie Maki”. Uniwersalne walory pozycji docenili historycy: Andrzej Krzysztof Kunert i Jan Żaryn oraz pisarze Iwona Smolka i Tomasz Łubieński. Książka niezwykle wnikliwie i z naukową dokładnością pokazuje przedwojenny Mińsk, zaś barwną i potoczystą narracją przyciąga czytelników zainteresowanych historią. Autorka omawia terytorium i społeczeństwo, sytuację polityczną, wojsko i bezpieczeństwo, sprawy gospodarcze, oświatę, kulturę, opiekę zdrowotną oraz życie społeczne i religijne naszego Mińska z dwudziestolecia między wojnami. Właśnie te rzetelnie spisane i rzeczowe ciekawostki przybliżali licznie zebranym gościom uczniowie GM-2. Jak się okazuje, ten dawny Mińsk tętnił życiem, a swą oryginalnością niejednokrotnie mógłby zadziwić, ale też i zawstydzić dzisiejszych włodarzy naszego miasta. Działały tu prężnie Fabryka Rudzkiego, młyn parowy i motorowy, fabryki octu i mydła, olejarnie, garbarnie, zakłady wyrobów cementowych, tkackie, wód oraz gazu. Miejsca te były źródłem wielu miejsc pracy oraz wspaniałych, dzisiaj już prawie zapomnianych zawodów. Miasto było otwarte na zmiany i nowoczesne. Prawdziwym hitem były rowery (87 sztuk w 1927r.), założono „Radio Klub Mińsk Mazowiecki”, powstały liczne kina: „Polonia”, „Iluzjon”, Strażak”, „Apollo”.
Tę pasjonującą panoramę naszej małej ojczyzny autorka tworzyła długo, a w każdym etapie towarzyszyli jej bliscy oraz przyjaciele. Inspiracje oraz wskazówki Mariusza Dzienio oraz Pawła Aniszewskiego, cierpliwość męża oraz córek złożyły się na solidny fundament tego przedsięwzięcia, mówiła dziękując wszystkim bohaterka wieczoru. Mistrzem był profesor Romuald Turkowski, który nakłaniał ją do przestrzegania naukowych rygorów.
W książce nie znajdziemy niepotwierdzonych dokumentem informacji oraz zasłyszanych opowieści. Zapewne takie ascetyczne podejście do swego dzieła było dla niej samej wbrew naturze, bo – jak powiedziała moderator spotkania Izabela Saganowska – Lilla jest niezwykle rozmowną osobą.
– Na taką monografię i pozycję naukową w pełni zasłużyło miasto i powiat – przekonywała Anna Hejman, koordynatora konkursu z ramienia MCKiS. Książka jako dwudziesta dołączyła do zbioru wartościowych pozycji związanych z regionem mazowieckim, o czym poinformował wydawca Zbigniew Markert. Podziękowania za tą szczególną pozytywistyczną determinację oraz życzenia złożyli autorce: radna Izabela Rombel, prezes TPMM Tomasz Adamczak oraz dyrekcja GM-2: Grzegorz Wyszogrodzki, Urszula Ćwiek i Aleksandra Wróbel. Specjalnie dla autorki własne wiersze recytowali Jerzy Maciejewski oraz gimnazjalistka Agnieszka Abramowska. Ten sam co dawniej księżyc nad mińskim pałacem, autografy, gratulacje oraz czerwone róże od wychowanków z klasy I d dopełniły radość tego spotkania.

Numer: 2010 46   Autor: Teresa Romaszuk