Przed II wojną światową Kałuszyn był miasteczkiem, w którym przenikały się dwie kultury - polska i żydowska. Przez kilka wieków znaczącą rolę w dziedzinie handlu i przemysłu, przyczyniając się do rozwoju regionu, odegrała właśnie 8-tysięczna społeczność semicka

Szabas w kipach

W miejscowym Domu Kultury odbył się wieczór poświecony pamięci kałuszyńskich Żydów zorganizowany przez nauczycieli i uczniów szkoły podstawowej oraz pracowników Domu Kultury. Spotkanie rozpoczęło się od krótkiej
prezentacji historii Żydów, przygotowanej przez uczniów pod kierunkiem Katarzyny Mroczek. Widzowie mogli oddać się refleksji podczas opowieści o najbardziej znanych miejscach związanych z życiem społeczności żydowskiej,
m.in. synagodze, cmentarzach, targowisku oraz getcie. Następnie głos zabrała dr Zofia Wójcicka z Muzeum Historii Żydów Polskich. Kolejnym punktem programu była projekcja filmu „PoLin”, który zawiera materiały archiwalne z Kałuszyna. Na spotkaniu w Domu Kultury pojawiła się również reżyser filmu Jolanta Dylewska, która przygotowała komentarz do projekcji i odpowiadała na pytania obecnych. W programie uroczystości znalazły się też profesjonalnie przygotowane, pełne zaskakujących akcentów występy. Jako pierwsze scenę opanowały trzy dziecięco-młodzieżowe zespoły szkolne z Kałuszyna, które przygotowały wiązankę tańców żydowskich, przygotowaną przez trzy opiekunki grup – Teresę Kowalską, Katarzynę Berską oraz Wiesławę Szymańską. Występ wzbudził aplauz publiczności – szczególnie podobali się chłopcy w kipach żydowskich i tradycyjnych strojach.
Kilka pieśni w jidysz i po hebrajsku zaśpiewała Urszula Makosz, krakowska piosenkarka, która pięknym, mocnym i niesamowicie czystym głosem oczarowała publiczność. Wprowadziła wszystkich w nastrój wieczerzy szabasowej przygotowanej przez dziecięcy teatr obrzędowy Kasianiecka. W całej imprezie uczestniczyły dzieci ze szkoły
podstawowej oraz ich rodzice i dziadkowie, ale również przedstawiciele władz miasta, nauczyciele, pracownicy Domu Kultury i inni lokalni działacze. Spotkanie ma zapoczątkować całą serię przedsięwzięć kulturalnych i edukacyjnych poświęconych żydowskiej historii miasteczka.

Numer: 2009 28   Autor: Janko Fridayski