Powoli gaśnie szkolny stres, ale dwa miesiące wakacji to również czas, by pomyśleć o szkole. Może inaczej, bardziej refleksyjnie i przyszłościowo. Temu służą nasze zestawienia wyników testów kompetencji klas szóstych podstawówek i trzecich gimnazjów. Nie po to je publikujemy, by szykanować najsłabszych lub oceniać całokształt pracy szkoły, a właśnie w celu edukacyjnym. Bo rodzice chcą wiedzieć, do jakiej szkoły chodzą ich dzieci

Duma i wstyd

Tegoroczny test kompetencji pisało w kraju 452 365 szóstoklasistów, uzyskując średni wynik 26,6 pkt. Najczęściej uzyskiwali 33 punkty, a co 125 uczeń pokusił się o ich maksimum, czyli 40. W powiecie mińskim sprawdzian dotyczył 1 848 uczniów, którzy uzyskali średnią 27,23 pkt (w 2006 roku - 26,77 pkt).
W klasyfikacji 54 szkół mających siedzibę na terenie powiatu zaszły duże zmiany. Tylko 11 placówek utrzymało swą ubiegłoroczną pozycję, uzyskując podobne wyniki do średnich z 2006 roku.
Aż 20 szkół przesunęło się w rankingu o co najmniej kilka lokat, a do rekordzistów należy Chobot (z 37 na 1 miejsce), Brzeziny (53 - 3), Stanisławów (38 - 8), Mlęcin (46 - 11), Mrozy (43 - 12). Są i spadki dotyczące 22 szkół. Największe z nich to Jędrzejów, który z 5. pozycji spadł na 22. miejsce, a jeszcze bardziej SP-2 w Sulejówku (2 - 24), Janów (4 - 35), Grodzisk (11 - 38), Zamienie (22 - 39), Marianka (24 - 43), a rekordzistą jest Huta Mińska, która z ubiegłorocznego trzeciego miejsca i 31,42 pkt znalazła się na 50, uzyskując tylko 23,84 pkt.
Co ciekawe, pierwsze i ostatnie miejsca w zestawieniu okupują małe, wiejskie szkoły, co przeczy stawianej przez „ekspertów” edukacyjnych tezie, że liczba uczniów w klasie (i szkole) wpływa decydująco na wyniki egzaminu kompetencji.
W ogóle wyniki egzaminów to zagadki nawet dla socjologów, psychologów, a szczególnie władz oświatowych. Bo czym wytłumaczyć ekstremalne wahania w ciągu ostatnich 3 lat placówek w Chobocie (miejsce 2, 37 i 1), Janowie (miejsca 43, 4 i 35) czy Hucie Mińskiej (31, 3 i 50)? Jeszcze trudniej zrozumieć różnicę średniej szkoły sięgającej 7-9 punktów w ciągu tylko jednego roku.
Jeszcze ciekawsze refleksje nasuwają się podczas porównania wyników szkół miejskich z wiejskimi. W 2005 roku najlepsza z mińskich SP-5 była szósta z wynikiem 33,06, rok później spadła na 8 miejsce (29,80), a obecnie jest na 15 pozycji, choć wynik ma tylko o 0,5 pkt słabszy. Gdyby nie SP-1 i SP-3 z Sulejówka (odpowiednio 6. i 10. miejsce), kolejnych szkół z miast musielibyśmy szukać poza pierwszą dwudziestką, a mińskie oscylują wokół średniej powiatu.
Klasyfikacja gmin też uległa znacznej metamorfozie. Wprawdzie wciąż wygrywa Sulejówek, ale tuż za nim plasuje się Stanisławów (7. w ub. roku), Siennica (4. w ub. roku) i ubiegłoroczny outsider - Halinów. Najbardziej spadła mińska gmina (z 2. na 10. miejsce) i Cegłów ze środka tabeli na ostatnią pozycję.
Pozytywne zmiany w oświacie to nie tak miejsca, jak wzrost średniej punktacji. Dotyczy on aż 7 gmin - Stanisławowa, Siennicy, Halinowa, Dębego, Mrozów, Latowicza, a nawet przedostatniego w rankingu Dobrego. Spadki zanotowały miasta - Sulejówek, Mińsk i Kałuszyn oraz gmina Mińsk Mazowiecki, Jakubów i Cegłów (patrz wykres).
Czy 7 osób z maksymalną liczbą punktów na 1 848 uczniów to osiągnięcie? To tylko 0,37 procent, a więc wynik o połowę mniejszy niż w kraju. Nasze dzieci stać na pewno na więcej, ale przy pomocy ambitnych nauczycieli. Co z tego, gdy niektórzy tracą motywację wraz z tytułem dyplomowanego belfra, który chciałby się stać od razu profesorem oświaty za 3,5 tysiąca złotych miesięcznej gaży.
To taka refleksja przy okazji i naprawdę z dedykacją tylko dla „zasłużonych” edukatorów.

Wyniki sprawdzianu w SP

lp. Szkoła (gmina) 2007 2006 (miejsce/pkt)
1 Chobot (Halinów) 33.33 37/25,35
2 Prywatna SP Sulejówek 33.25 1/33,00
3 Brzeziny (Halinów) 32.10 53/21,62
4 Nowa Pogorzel (Siennica) 32.00 13/28,63
5 Żaków (Siennica) 30.83 12/28,69
6 SP-1 Sulejówek 30.67 17/28,21
7 Grzebowilk (Siennica) 30.18 30/26,21
8 Stanisławów 29.90 38/25,28
9 Dłużew (Siennica) 29.70 10/29,00
10 SP-3 Sulejówek 29.65 21/27,68
11 Mlęcin (Dobre) 29.63 47/24,09
12 Mrozy 29.41 43/24,68
13 Cisie (Halinów) 29.40 16/28,25
14 Ładzyń (Stanisławów) 29.35 7/29,82
15 SP-5 Mińsk 29.30 8/29,80
16 Górki (Dębe Wlk.) 29.10 9/29,38
17 Dębe Małe (Latowicz) 29.00 34/25,89
18 Brzóze (gm. Mińsk) 28.87 19/27,96
19 Pustelnik (Stanisławów) 28.63 40/25,00
20 Ruda (Dębe Wlk.) 28.53 50/22,92
21 Niedziałka (gm. Mińsk) 28.23 20/27,74
22 Jędrzejów Nowy (Jakubów) 28.20 5/30,86
23 Nowy Zglechów (Siennica) 28.00 25/27,00
24 SP-2 Sulejówek 27.78 2/32,29
25 Jeruzal (Mrozy) 27.59 35/25,81
26 SP-1 Mińsk 27.33 14/28,53

średnia powiatu – 27,23

27 SP-2 Mińsk 27.20 18/27,96
28 SP-6 Mińsk 27.11 29/26,42
29 Siennica 27.11 15/28,52
30 Transbór (Latowicz) 26.73 6/30,44
31 Dębe Wielkie 26.65 32/26,20
32 Kałuszyn 26.37 36/25,55
33 Starogród (Siennica) 26.33 51/22,50

średnia kraju – 26,26

34 Lipiny (Mrozy) 26.11 52/22,40
35 Janów (gm. Mińsk) 26.03 4/31,06
36 Wiciejów (Cegłów) 25.91 23/27,26
37 Wielgolas (Latowicz) 25.88 31/26,21
38 Grodzisk (Mrozy) 25.56 11/28,71
39 Zamienie (gm. Mińsk) 25.41 22/27,28
40 Mistów (Jakubów) 25.33 27/26,64
41 Wiśniew (Jakubów) 25.28 45/24,42
42 Jakubów 25.22 41/25,00
43 Marianka (gm. Mińsk) 25.00 24/27,11
44 Halinów 24.53 44/24,65
45 Cyganka (Dębe Wlk.) 24.52 54/21,53
46 Cegłów 24.38 46/24,34
47 Dobre 24.34 48/23,88
48 Okuniew (Halinów) 24.17 49/23,52
49 Nowe Groszki (Kałuszyn) 23.95 39/25,25
50 Huta Mińska (gm. Mińsk) 23.84 3/31,42
51 Latowicz 23.44 42/24,86
52 Podciernie (Cegłów) 23.12 28/26,56
53 Stojadła (gm. Mińsk) 22.02 26/26,86
54 Drop (Dobre) 21.00 33/26,14

Numer: 2007 27   Autor: J. Zbigniew Piątkowski