Ludzie żyją w zawieszeniu. Co dla nich przygotowuje przyszła władza? Gruszki na wierzbie to też przyszłość. Ludzie żyją nieznaną nadzieją, która wyciska z nich łzy i złość. Dzieci płaczą w domach, bo szkoły oferują za skąpą wiedzę, żeby wyjść z nią do życia. Co będzie punktem honoru: wiedza czy pieniądze? Te też są potrzebne, byleby nie stały się ceną, jaką zapłacimy za życiową naiwność

Złe fakultety

Dwie kobiety na ulicy. Rozmowa, jakich wiele. Obie wzruszają ramionami i rozglądają się na boki, mają niepewność w oczach. Ich bracia kupili sobie detektory i zdejmują kolejne warstwy ziemi. – No, masz wreszcie pracę? – pyta Maria. Narzeka, że jej młodszy brat źle się uczy. Jaka może być tego przyczyna? To wiedzą wszyscy, tylko tego głośno nie mówią – upadek wartości, brak autorytetów władzy, szkoły i kościoła. No, a co dalej?
Ewa posyła brata do szkoły, robi mu kanapki, pomaga w lekcjach, w domu asystuje przy matce, która ma jeszcze młodsze dzieci i często nie ma czasu, aby pomagać Kacprowi. Ten opowiada, że w szkole wcale nie jest fajnie. Często jest nudno, „jakoś” tam uczą, a on na lekcjach zwykle dłubie w nosie. Chłopaki podkradają mu kanapki, kopią go na przerwach...
Ewa ma inny problem, bo już drugi rok nie pracuje. Nie wie, co robić w wolnym czasie, którego ma w domu aż za dużo. Skończyła studia, zna języki obce, a nie ma pracy. Niewiele z tego rozumie... Po co to wszystko – po co się uczyć?
Pracowała dwa lata w szkole, bo tylko tyle ją chcieli. Ma „magistra”, dużo świadectw ukończenia różnych kursów, przygotowanie pedagogiczne, ale mało znajomości – i tyle. W szkole jej przecież nie zatrudnią. Chciałaby coś ze sobą zrobić, ale nie wie co? Chodzi, pyta – i nic. Wszędzie traktują ją jak powietrze.
Kacper twierdzi, że nauczyciele w szkole są natrętni i czepiają się. Koledzy po cichu mówią, że z Kacpra to jest niewielki pożytek dla domu – tak powiedział mu w sekrecie kolega Maciek. Bo matka Maćka jest koleżanką pani Magdy, która uczy w szkole polskiego i mówi, że Kacper nie umie pisać opowiadań. Matka Kacpra ma mało pieniędzy na korepetycje i boi się, że jak tak dalej pójdzie, to syn może nie zdać w następnym roku. Zastanawia się, czego w szkole brakuje – tolerancji dla ludzi w skrajnym położeniu materialnym, współczucia dla innych, a może wymagań...
Czym jest teraźniejsza szkoła? Na pewno nie tym, czym była tuż po wojnie – jak mawiał ojciec Marii. Nauczyciele wymagali, ale uczyli – byli inni. Teraz mówią, że ważna jest integracja, ale tracą na niej najzdolniejsi. Dla nich ważniejsze byłyby inne kwestie – coś konkretniejszego, co pomogłoby im w życiu i pracy.
Ewa jest już przykładem swoistej przykrywki kulturowej. Pomimo braku pieniędzy, udało się jej wykształcić. No, i co z tego...! Ewa jest ambitna i dobra, z uczeniem języków świetnie daje sobie radę, ale nigdzie jej nie chcą. Czyżby spadł popyt i chęć na obcojęzycznych magistrów?
Dzieci nie są lepsze od swoich bogatych rodziców – spacerują po klasie i nie chcą słuchać, że można inaczej. Raz Ewa dostała nawet kredą w policzek od jednego wyrostka. Później ją przepraszał, że to nie on, bo on tego nie chciał. On jest dobry, to „oni” są źli. – Jacy „oni”? – zapytała Ewa. Nie chciał powiedzieć. Odszedł, bo do biurka podbiegli „oni”, koledzy...
– Do czego doszliśmy? – myśli matka Ewy. Jak jest postrzegany nasz naród? Nigdzie nas nie potrzebują, bo my też innych traktujemy źle. Jesteśmy wewnętrznie rozbici, sami dla siebie. A już zupełnie nie rozumie, że wykształciła córkę na złych fakultetach. A może to w samej Ewie tkwi coś, co mimo wykształcenia skazuje ją na brak pracy i nieprzespane noce? To prawda, nie każdy może być Dyzmą, a nawet Lepperem. Także w szkole.
PS Nie wszyscy mogą być nauczycielami. Nawet w sytuacji negatywnej selekcji. Pani Ewa nie ma szans w szkole, ale przecież znając trzy języki, można inaczej zarobić na życie i autorytet. Najgorsza jest egzystencja w zawieszeniu. Życzymy oparcia – mocnego.

Numer: 2006 36   Autor: Wysłuchał J. Zbigniew Piątkowski