Trzy lata temu zostałam zwolniona z pracy z powodu likwidacji salonu, w którym pracowałam. Ponieważ z zawodu jestem fryzjerką za namową koleżanki postanowiłam otworzyć własny salon w miejscowości w której mieszkam, chciałam zaadaptować na salon parter domu. W gminie zgłosiłam prowadzenie działalności gospodarczej zostałam wpisana do ewidencji działalności gospodarczej, byłam też w ZUS. Zanim ją podjęłam otrzymałam propozycję pracy w Warszawie, gdzie się przeprowadziłam. Zapomniałam zupełnie o zgloszeniu działalności gospodarczej. Pamiętał za to ZUS, wyliczając zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek. Czy muszę je zapłacić?

Prywata faktyczna

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą objęta jest obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym. Taka aktywność zawodowa stanowi tytuł do opłacania składek do ZUS od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia jej zakończenia, z wyłączeniem okresu, na który została zawieszona na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej Aby zatem istniał obowiązek ubezpieczeń, musi być wykonywana działalność. Tylko faktyczne prowadzenie działalności gospodarczej jest podstawą do opłacania składek na ZUS. Wpis w ewidencji działalności gospodarczej (zarejestrowanie) ma natomiast przede wszystkim znaczenie formalne, czyli charakter deklaratoryjny. Jego istnienie nie przesądza o faktycznym prowadzeniu działalności, ale jedynie prowadzi do domniemania prawnego według którego osoba wpisana do ewidencji jest traktowana jako prowadząca działalność gospodarczą. Można jednak obalić to domniemanie, co wymaga jednak przeprowadzenia przeciwdowodu. Pani nie zgłosiła zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia tej działalności, więc jest traktowana jako prowadząca biznes prywatny. Może jednak wykazać, że mimo tego wpisu faktycznie działalności nie prowadziła. Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy który, w wyroku z 14 września 2007 r. (III UK 35/07 ) stwierdził, że obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą wynika z faktycznego prowadzenia tej działalności, a zatem o zaprzestaniu jej prowadzenia i wyłączeniu z ubezpieczenia decyduje faktyczne zaprzestanie tej działalności.W praktyce często budzi wątpliwości kwestia, czy obowiązek ubezpieczeń społecznych istnieje też w czasie, gdy przedsiębiorca nie wykonuje działalności, lub ja przygotowuje. Otóż prowadzenie działalności gospodarczej obejmuje okresy zarówno faktycznego wykonywania usług, jak i podejmowania innych czynności związanych z tą działalnością, takich jak np. poszukiwanie nowych klientów, zamieszczanie ogłoszeń w prasie, załatwianie spraw urzędowych czy kupowanie materiałów. Wszystkie te zabiegi pozostają bowiem w ścisłym związku z działalnością gospodarczą. Zmierzają do stworzenia właściwych warunków do jej wykonywania. Pani nie podjęła w ogóle działalności gospodarczej, więc nie powstał, obowiązek opłacania składek. Należy te okoliczności przedstawić w odwołaniu od decyzji ZUS.

Numer: 27 (874) 2014   Autor: Adwokat Agnieszka Malczyk oraz Adwokat Anna Pelc