Co piszczy w starej studni w Sulejówku? Już piąty weekend z rzędu poszukiwacze z Mazowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Exploratorzy. pl” próbują odpowiedzieć na to pytanie i paradoksalnie badacze chcieliby w końcu sięgnąć dna… Póki co, bezskutecznie, ale wszystko wskazuje na to, że pasjonaci historii są o krok od szczęśliwej finalizacji

Studnia koralowców

Miejscem eksploracji jest zabytkowa studnia na terenie Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku znajdująca się na terenie leśnym, przy granicy z Okuniewem. Studnia została zbudowana w czasie funkcjonowania tutaj koszarów przy artyleryjskim poligonie z okresu zaborów, a dokładniej mówiąc pomiędzy 1898 a 1915 rokiem. Ceglana cembrowina została w epoce zasypana cegłami i kamieniami polnymi (być może z koszarowego bruku). Czy coś zastało w ten sposób ukryte? To jedna z zagadek, która rozpala wyobraźnię uczestników akcji.
Do tej pory wokół studni członkowie MSHE i wspierający ich pasjonaci historii (m.in. ze Stowarzyszenia Eksploracyjno-Historycznego „Grupa Łódź”) odkryli monety z okresu panowania cara Mikołaja II , elementy umundurowania żołnierzy carskich, przedmioty codziennego użytku i dewocjonalia (głównie prawosławne). 
Sama studnia została wyeksplorowana do głębokości 7 metrów. Napływająca na bieżąco woda gruntowa wypompowywana jest przez specjalne pompy, a urobek z aktualnego dna oczyszczany jest na powierzchni na sicie. W ten sposób odkryto potężny filtr wody, przedwojenną monetę, guziki żołnierskie używane od końca XIX w. do I wojny światowej, resztki pasów, grzebień, czajnik, stare butelki, brzytwę, lecz największym zaskoczeniem był mały kamyk wyjątkowej urody zauważony na sicie przez Annę Laskowską z MSHE. Jak się okazało, był nim piękny okaz prehistorycznej skamieliny.
- Chłopcy na sicie przebierają kamienie i szczątki stuletnich cegieł w poszukiwaniu zabytków. Nie zwracają zbytnio uwagi na kamyki. Już z daleka zobaczyłam, że ten ma jakieś śliczne wzorki. Nie spodziewałam się, że w ręku trzymam pradziejową skamielinę, w której w jakiś magiczny sposób uwieczniło się życie sprzed milionów lat – mówi Anna Laskowska. – Nasz koralowiec pochodzi prawdopodobnie z dewonu, czyli ma ok. 400 milionów lat. Te skamieniałości występują w naszych Górach Świętokrzyskich, ale bardziej prawdopodobne jest to, że okaz dostał się do nas ze Skandynawii, przyniesiony przez lodowiec, ślicznie obtoczony i złożony jako materiał narzutowy w glinie, morenie dennej – mówi dr Piotr Krzemiński z MSHE, geolog.
Poszukiwaczom jednak najbardziej spodobała się żartobliwa identyfikacja tajemniczego kamyka pióra dziennikarki „wSieci”, Marzeny Nykiel, która napisała na Facebooku na temat odkrycia eksploratorów. To pamiątkowy, przydrożny kamyk od ukochanej, zawinięty w zrobioną przez nią na szydełku chustę, który trzymany przez lata w wewnętrznej kieszeni munduru przyjął na siebie kształt jej koronkowego daru, uplecionego tęsknotą. Nic dodać nic ująć… Chyba tę hipotezę przemycimy w sprawozdaniu z poszukiwań składanym w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków Delegatura w Siedlcach. Myślę, że archeolog Agnieszka Martyniuk-Drobysz z WUOZ w Siedlcach przyjmie ze zrozumieniem tę romantyczną historię jako domniemaną historię kamyczka – żartuje poszukiwacz Arkadiusz Radomski.
Zarówno koralowce oraz zwłaszcza zabytki z czasów carskiego poligonu pozwalają mieć nadzieję, że dno studni zaskoczy eksploratorów czymś wyjątkowym. Jednak najbardziej wyjątkowy zabytek już został odkryty. Jest nim sama studnia, której zabezpieczenie i opisanie w publikacji obiecali wesprzeć burmistrzowie Sulejówka i Halinowa.
Operacja Carska Studnia trwa. Co jeszcze będzie znajdować się na dnie? Na pewno o tym napiszemy. Patronat honorowy nad poszukiwaniami objął burmistrz Sulejówka Arkadiusz Śliwa, burmistrz Halinowa Adam Ciszkowski, burmistrz Zielonki Grzegorz Dudzik oraz nadleśniczy Nadleśnictwa Drewnica Waldemar Walczak.

Numer: 15 (862) 2014   Autor: Robert Wit Wyrostkiewicz