Od sześciu lat corocznie w maju kałuszynianie i ich goście mają okazję uczestniczyć w spotkaniach i poznawać kolejny obrzęd tradycji i kultury żydowskiej. Tym razem pokazali blaski świateł chanukowych, czyli obrzęd zapalania świec menory jako symbolu boskiego cudu, zwycięstwa, oczyszczenia i nadziei

Blaski chanuki

Przypomnijmy, że zawsze były to obrzędowe widowiska pokazujące zwyczaje i tradycje żydowskie. Od wieczerzy szabasowej i ślub pod chupą przez żydowski jarmark, Purimowy karnawał po kolory pesach i szawuot i tegoroczne chanuka, czyli święto świateł.
Obchodzone jest ono przez osiem grudniowych dni w atmosferze radości, zabawy i palącego się kandelabra zwanego chanukiją. Obrzędowi zapalania kolejnych świateł  chanuki towarzyszą zabawy szczególnie ulubione przez dzieci w tym dreidel, czyli wesoła gra z bączkiem, śpiewy i tańce.
Tegoroczny szósty dzień kultury żydowskiej w Kałuszynie był jedną z imprez dni powiatu mińskiego, ale mimo dotacji, nikt ze starostwa nie przybył.
A szkoda, bo jak zawsze pełna sala miejscowych celebrytów judaizmu rozkoszowała się r ecitalem k rakowianki U rszuli M akosz. Śpiewaczka jak co roku przypomniała w jidysz kilka żydowskich szlagierów, dopełniając je pieśniami chanukowymi dla dorosłych i dzieci.
Wszyscy jednak czekali na popis młodych kałuszynian z Kasaniecki i Eksplozji, którzy śpiewali i tańczyli w blasku świateł chanukowych. Były wiec chanukowe przyśpiewki, tańczyli majestatyczną i obrotową horę oraz suity nowszych tańców żydowskich. W scenach aktorskich towarzyszyli członkowie Międzypokoleniowego Zespołu Razem, którzy przedstawiali historię ocalenia żydowskiej świątyni i uzyskania wolności religijnej. Jadwiga Kujawa wystąpiła jako seniorka ludu żydowskiego, senior Wenanty w roli króla Syrii wydawał Żydom zakaz czczenia jednego Boga, Wiktor Dzierżanowski zagrał żydowskiego kapłana, a chłopcy z Kasianiecki dzielnie walczyli podczas zwycięskiego powstania pod wodzą Judy Machabeusza. Fleciki zaś śpiewająco komentowały wydarzenia ze 180 roku przed Chrystusem, kończąc z innymi widowisko tańcami w wesołym finale.
Żeby to wszystko przeżyć, trzeba przynajmniej raz w roku pojechać do Kałuszyna, gdzie wciąż można obejrzeć wystawę poświęconą obrzędowości Narodu Wybranego. Umieszczono tam także zdjęcia z poprzednich edycji dni kultury żydowskiej. Nie zapominają o nich przedstawiciele Wyznaniowej Gminy Żydowskiej z Grażyną Majer, ale byli też delegaci Zespołu Szkół z Dzierzgówka i gminy Nieborów spod Łowicza i szkoły żydowskiej Lauder-Morascha z Warszawy.
To dla nich przygotowano chanukową wieczerzę z głównym przysmakiem - pączkami z nadzieniem różanym. Były tez koszerne mace, placki, powidła, owoce i napoje.
- Przygotowania do święta chanuka poprzedzone były warsztatami przeprowadzonymi pod okiem fachowców  kultury żydowskiej - podkreśla Teresa Kowalska, by tym spuentować wysoki poziom artystyczny wydarzenia.
A my, chrześcijanie powinniśmy wiedzieć, że chanuka jest także świętem ocalenia idei monoteizmu i w tym sensie wykracza swoim znaczeniem poza świat żydowski. Inny głębszy sens święta świateł zawiera także przesłanie, że każdy cud może  się zdarzyć, ale to od woli i poświęcenia ludzi zależy, czy powstaną warunki, aby mógł nastąpić. Cud z oliwą do świątynnej menory pojawił się dopiero wtedy, gdy świątynia została odebrana Grekom po krwawych walkach. Obrona wiary wymagała więc nie tylko modlitw, ale przede wszystkim czynu militarnego i gotowości do ofiary własnego życia.

Numer: 23 (870) 2014   Autor: J. Zbigniew Piątkowski